ŚLADY DWUDZIESTOLECIA MIĘDZYWOJENNEGO WE WSPÓŁCZESNEJ WARSZAWIE: Szare Domy

Zastanawiałam się, o czym napisać tego posta. Nie musiałam szukać daleko - tak się składa, że Szare Domy są w mojej okolicy.

Kolonia spółdzielni mieszkaniowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych "Szare Domy" - to dawna nazwa tego osiedla. Zostało ono zbudowane w latach 1928 (według niektórych stron 1929) - 1932, według projektu Jana Stefanowicza. W skład kolonii weszły dwa zespoły domów: między ulicą Łowicką i Fałata oraz między Fałata i Akacjową. Nazwa "Szare Domy" pochodzi od szarej cegły cementowej, którą obłożona jest elewacja. W czasie powstawania Kolonii ten rodzaj cegły był popularny budownictwie warszawskim.

Szare Domy i okolice, 1935 r.


Podwórze Rakowiecka. Zdjęcie z lat 30-tych XX w.

Budynki posiadają zwartą bryłę, prostą formę o układzie funkcjonalnym, są w stylu modernistycznym. Na wewnętrznym podwórku znajdował się i znajduje się nadal duży teren zielony.

Dla wygody mieszkańców, część budynków od strony ul.Rakowieckiej przeznaczono na sklepy. Miało to znaczenie szczególnie w pierwszych latach funkcjonowania Szarych Domów. Bliżej ul. Fałata mieścił się sklep spożywczy, a od Akacjowej kawiarnia "Ustronie" połączona z barem oferującym także obiady. To chyba właśnie "Ustronie" widać na poniższym zdjęciu. Dziś w tym miejscu znajduje się zakład fryzjerski.


Budynek Rakowiecka (front). Zdjęcie z lat 30-tych XX w.

W tym samym budynku w suterenach zostały ulokowane pralnie. Środkowa część parteru została przeznaczona na obszerną salę zebrań, doświetloną zarówno od strony Rakowieckiej, jak i podwórza wielkimi oknami. Przedpołudniami używała jej prywatna szkoła powszechna działająca pod patronatem Spółdzielni (były to dwa osobne pomieszczenia). Po południu sala pełniła rolę miejsca spotkań mieszkańców.